Çocuklar ve ergenler karmaşık yapılara sahiptirler.  Ebeveynler çocuklarının nasıl büyüyeceği, nasıl gelişeceği ve nasıl bir insan haline gelecekleri konusunda sürekli endişe ederler.  Pek çok çocuk ve ergen büyürken engellerle karşılaşırlar ve bazı durumlarda terapiye ihtiyaç duyabilirler.

 

Çocuklar ve ergenlerle yapılan terapi aile üyeleri arasında ilişkiye, birbirlerine nasıl yaklaştıklarına, nasıl iletişim kurduklarına ve birbirlerinden ne kadar ayrışabildiklerine bakar.  Terapi çocukların/ergenlerin sorunlarına değinirken, ailenin değişmesine yardım eder.

 

Psikoterapi çocuklarda duygusal ve davranışsal değişimler gerçekleştirmeye çalışır.  Tek bir çocukla, çocuklardan oluşan bir grupla, aileyle ya da geniş aile ile uygulanabilir.  Çocuklar ve ergenlerde konuşmak kadar, oyun oynamak, resmetmek, yaratmak ve rol yapmak gibi yöntemlerde duyguların paylaşılmasında ve problemlerin çözümünde etkilidir.

 

Terapist ve danışan arasında kurulan ilişki çok önemlidir.  Çocuğun ya da ergenin rahat, güvende ve anlaşılmış hissetmesi gerekir.  Bu türden güvenli bir ortam çocuğun duygularını ve düşüncelerini ifade etmesini kolaylaştırır ve bu bilgiler terapide faydalı bir şekilde kullanılabilir.

Terapi, ergenlere ve çocuklara duygusal destek vermek, yaşadıkları çatışmaları çözmek ve duygularını-problemlerini anlamak konularında yardım eder.  Terapinin hedefleri spesifik olabilir (ör: davranışların değişimi, arkadaşlar ve aile ile ilişkilerin geliştirilmesi, bağımlılıktan kurtulmak, öfke kontrolü) ya da daha genel bir hedef konulabilir (ör: daha az kaygı duymak, kendine güven duygusu geliştirmek).  Terapinin uzunluğu problemin ne kadar karmaşık ve şiddetli olduğuna bağlı olarak değişir.

 

Pek çok farklı psikoterapi yaklaşımı, tekniği ve müdahalesi mevcuttur.  Bazı zamanlar farklı psikoterapi yaklaşımlarından oluşan bir kombinasyon daha etkili olur.  Bazı durumlarda ise ilaç ve psikoterapi kombinasyonu gerekli olabilir.

 

Uygulanan farklı psikoterapi yaklaşımları şöyle listelenebilir:

 

Bilişsel, Davranışçı Terapi (BDT): Karmaşık ya da sağlıklı olmayan düşünce kalıplarını inceleyerek çocukların duygu hallerini, kaygılarını ve davranışlarını iyileştirmekte etkilidir.  BDT terapist çocuklara düşüncelerin duyguları ve duygu halini etkilediğini, bununda davranışları etkilediğini öğretir.  BDT süresince çocuklar sağlıksız düşünce kalıplarını farketmeyi öğrenirler.  Terapist daha sonra çocuklara daha sağlıklı düşünceler ile değiştirmesi ve bunun sonucunda daha sağlıklı duygu ve davranış kalıpları geliştirmelerini sağlar.

 

Dialektik Davranışçı Terapi (DDT): DDT intihar düşünceleri olan, kendine zarar verici davranışlarda bulunan (ör: kesmek, yakmak, saç çekmek gibi) ve Borderline kişilik bozukluğu teşhisi konmuş daha ileri yaş ergenlerde etkili bir yöntemdir. DDT kişinin problemleri için sorumluluk üstlenmesi için çalışır.  Kişinin yaşadığı çatışmalarla baş etme yollarını ve şiddetli negatif duygularını anlamasında yardımcı olur.

 

Aile Terapisi: Aile içi etkileşim kalıpları incelenerek, eğitim ve destek vererek, ailenin daha pozitif ve yapıcı bir şekilde fonksiyonunu geliştirmesine yardım eder. Aile terapisi seansları çocukları, ergenleri, ebeverynleri, kardeşleri ve aile büyüklerini içerebilir.  Çift terapisi ise sadece çift ilişkisinde, etkileşime ve iletişime yoğunlaşan bir aile terapisi yöntemidir.  Örneğin ebeveynler evlilik problemi yaşadığında aile terapisi bir süre çift ile çalışmaya öncelik verebilir.  Çocuklar ve ergenler için dünya aileleri demektir.  Her birey bir aile içinde dünyaya gelir ve sonra ayrışarak dünyaya açılır.

 

Grup Terapisi: Bir çok danışanın grup içinde bir ya da iki terapist tarafından yönetildiği bir psikoterapi yöntemidir. Grup dinamiklarini ve insanların etkileşimini kullanarak sosyal ilişkileri geliştirmek ya da ortak bir problemi anlamak için etkili bir yöntemdir.

 

Bireysel Terapi: Özellikle depresyon için etkili olan kısa zamanlı bir terapi yöntemidir.  Fakat aynı zamanda başka pek çok klinik soruna çözüm üretmek için kullanılabilmektedir.  Terapist yaşanan olayların bireyin duygu durumunda nasıl etki ettiğini inceler.  Bireysel zorluklar ve problemli ilişkiler incelenir ve farkındalık geliştirilmeye çalışılır. Terapide kişiler, yaşamda karşılaştıkları acılarını, korkularını, hayal kırıklıklarını paylaşarak, kendilerini, duygularını, ihtiyaçlarını daha iyi anlamaya başlarlar.  Karakteri, kimlikleri, sınırları, ihtiyaçları, korkuları, duyguları hakkında daha fazla bilgilenirler.

 

Oyun Terapisi: Oyuncaklar, bebekler, bloklar, kuklalar, çizimler ve oyunlar kullanarak çocukların duygularını, farketmesi, tanımlaması ve ifade edebilmesinde yardımcı olur. Terapist, çocukların oyun malzemelerini nasıl kulandığını inceleyerek çocuğun problemini gösteren kalıpları belirlemeye çalışır.  Konuşma ve oyunun birleştirilmesi sonucu çocuk yaşadığı çatışmaları, duyguları ve davranışlarını daha iyi kontrol etmeyi öğrenir.

 

Filial Terapi: Ailelerin ya da bakıcıların dahil edildiği özel bir oyun terapisi yöntemidir.  Oyun terapisinde, ebeveynler oyun terapisinde ne olduğunu bilmezler, daha çok terapist belli dönemlerde ebeveynlerle bir araya gelerek bilgi verir.  Filial terapide ise ebeveynler her seansta bulunur ve tüm terapi sürecine dahil olurlar.  Ebeveynler her hafta çocuklarıyla, aynı saatte, aynı yerde 30 dak birlikte seans yaparlar.  Bu sürede terapist seansı izler ve daha sonra terapist ve ebeveyn çocuk olmadan seansta olanlar üzerinde konuşurlar.  Seanslar videoya çekilir ve ebeveyne görüntüler gösterilerek ilişkide gözlenen güçlü yönler ve sorunlu noktalar işaret edilir.

 

Psikoterapi kısa ve hızlı bir tamir anlamına gelmez.  Karmaşık ve zengin bir bilgi işleme sürecidir.  Zamanla semptomların azalmasına, iç görü geliştirmeye, kişinin yaşamdaki fonksiyonunu arttırmaya ve yaşam kalitesini geliştirmeye imkan yaratır.